Terug naar het overzicht

Monocytes and macrophages in (proliferative) systemic lupus erythematosus (nephritis) - MAPLE

Projectcode 24OP+071 Projectleider Dr. Marc Hilhorst Dr. Projecttype PIONIER+ Organisatie Amsterdam UMC Locatie AMC - Afd. Nefrologie Toegekend bedrag € 100.000,00 Startdatum 1-10-2024 Looptijd 48 maanden Status Lopend

Doel

Bepalen of het bereiken van snelle immunologische remissie bij lupus nefritis (LN) patiënten door toevoeging van voclosporine aan de standaardbehandeling haalbaar is. Daarnaast hebben de onderzoekers tot doel om het fenotype vast te stellen van circulerende monocyten bij LN-patiënten ten opzichte van SLE-patiënten en gezonde personen.

Samenvatting

Helaas valt het effect van de huidige behandeling van lupus nefritis (LN) vaak tegen: bij de helft van de patiënten is er na een jaar behandeling nog ziekteactiviteit. Hilhorst gaat daarom onderzoeken of vroege, intensievere behandeling met de calcineurineremmer voclosporine, die sinds 2024 beschikbaar is voor LN, leidt tot minder nierschade. Uit eerdere studies blijkt namelijk dat calcineurineremmers mogelijk direct effect hebben op macrofagen. De vraag is vooral welke patiënten baat hebben bij voclosporine.

In de MAPLE-studie worden 4 groepen patiënten vergeleken. Groep 1 bestaat uit 15 LN-patiënten die intensief behandeld worden met voclosporine, mycofenolaatmofetil (MMF) en prednison en groep 2 uit 15 LN-patiënten die standaardbehandeling krijgen met MMF en prednison. Daarnaast zitten er 15 SLE-patiënten zonder LN in groep 3 en 10 gezonde personen in groep 4. De onderzoekers gaan bekijken hoe het weefsel in de nieren reageert op de behandeling met behulp van nierbiopten. Bij alle deelnemers met LN (groep 1 en 2) wordt aan het begin van de studie een nierbiopt afgenomen en na 3 maanden behandeling weer.

In de biopten wordt het effect van de medicatie bepaald met behulp van spatial single-cell RNA sequencing (scRNA-seq). Hiermee kunnen de onderzoekers in detail zien wat er verandert en op welke immuuncellen de extra behandeling precies effect heeft. De techniek berekent precies de aantallen en percentages van verschillende afweercellen en onderscheidt ze van andere celtypen. Bovendien analyseert de techniek waar welke typen cellen bij elkaar liggen. Door verschillen tussen de 4 groepen te zien, is beter te begrijpen hoe de immuuncellen werken en hoe LN kan ontstaan. Dat is juist nu heel belangrijk, omdat de behandeling van LN de laatste jaren sterk aan het veranderen is. Met deze kennis kan de behandeling beter worden afgestemd op de patiënt

Omdat nierbiopten belastend zijn voor patiënten willen Hilhorst en collega’s tot slot uitzoeken of het mogelijk is om op een andere manier ziekteactiviteit en/of nierschade vast te stellen. Ze hopen biomarkers in het bloed of de urine te vinden die hier geschikt voor zijn, zodat in de toekomst minder nierbiopten nodig zijn.

Trefwoorden

Soort: personalised medicine, SLE-nefritis, klinische studie, humaan
Onderwerp: SLE, lupus nefritis, calcineurineremmers, voclosporine, single-cell RNA sequencing, immuuncellen